(6/8/14)
Ο ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ -ΜΕΣΩ ΤΟΥ Θ. ΣΑΡΑΝΤΟΥ- ΔΙΝΕΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ Χ. ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
"Ένα έργο σαν του Μακρυγιάννη είναι η συνείδηση ενός ολόκληρου λαού, μια πολύτιμη διαθήκη". Στις 13 Αυγούστου, ο Θανάσης Σαράντος θα ανεβάσει «Τα απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη», στα φετινά Μακρυγιάννεια, με αφορμή τη συμπλήρωση 150 ετών από το θάνατο του αγωνιστή της Επανάστασης του '21. Πρόκειται για ένα μονόλογο, σε ερμηνεία και σκηνοθεσία του ίδιου, εμπνευσμένο από τη σκέψη του Μακρυγιάννη.
Ο Θ.Σ, πριν αρχίσει γενικές δοκιμές στο Κροκύλειο Φωκίδος, στην γενέτειρα του Μακρυγιάννη, απάντησε στις ερωτήσεις μου με ιδιαίτερη έμπνευση. Τον ευχαριστώ.
"Τρώνε από μας και μένει και μαγιά". Η ιστορία επαναλαμβάνεται;
Άραγε μένει σήμερα καθόλου ανθρώπινη μαγιά; Τι θα έλεγε, ας πούμε, σήμερα ο Μακρυγιάννης για την Γάζα; Τι θα έλεγε για την ντροπή της ανθρώπινης ιστορίας που ακούει στο όνομα Ισραήλ που διαπράττει αυτά τα φρικώδη εγκλήματα πολέμου με την απόλυτη συνενοχή μιας υπνωτισμένης διεθνούς κοινότητας, χιλιομπλεγμένης σε πολιτικοοικονομικές φατρίες και λυκοφιλίες, με παραπλανημένους και θολωμένους πολίτες, με χαπακωμένους υπνωτισμένους από τα έξυπνα κινητά νέους.
Καιρό τώρα, επιλέγεις να εκφράζεσαι μέσα από το λόγο ανθρώπων που η ιστορία χαρακτήρισε διαχρονικούς.
Αναζητώ πάντα καθαρά κείμενα με έντονο θεατρικό στοιχείο. Με γοητεύει πραγματικά η δουλειά που κάνω να βασίζεται πρώτα από όλα στο λόγο. Δεν με απασχολεί πλέον καθόλου η ομορφιά της εικόνας που δεν συνάδει με τον λόγο. Ο καθαρός ήχος θα βγάλει σίγουρα εικόνα άρα και μνήμη και συναίσθημα. Άλλωστε η νόθα εποχή μας είναι γεμάτη από οπτικοακουστικές φούσκες που ενοχλούνται όπως ο διάολος με το λιβάνι από τα καλά κείμενα γιατί αυτά πάντα εμπεριέχουν την αλήθεια. Τι σημαίνει όμως αλήθεια; γιατί και αυτή η έννοια πάλι παρεξηγημένη είναι. Αλήθεια είναι και η πολιτική ματιά του συγγραφέα, άρα και η ρήξη μιας υπάρχουσας καθεστηκυίας κατάστασης που μας κάθεται στο σβέρκο εξαιτίας της δικής μας τεμπελιάς και οκνηρίας, και χρειάζεται και κανένα χαστούκι πρώτα από όλα στον εαυτό μας και ύστερα ένα θαρραλέο κοίταγμα στον καθρέφτη μας. Η αυτογνωσία όμως ξέρετε είναι άκρως επικίνδυνο πράγμα για το όποιο σύστημα . Έχουν φροντίσει λοιπόν να βαφτίσουν ως καλλιτεχνάρες κάτι αγράμματους άξεστους που έργο τους είναι να αλλάζουν τον αδόξαστο στους πραγματικούς καλλιτέχνες. Θα πάρουν ας πούμε ένα Λόρκα και θα τον κάνουν ψευδεπίγραφό τους αφού δεν θα κρατήσουν παρά μόνο τον τίτλο. Δεν έχουν όμως το θάρρος να υπογράψουν με το όνομά τους και έτσι συνεχίζουν να πωλούν την χυδαία πραμάτεια τους και να διαφημίζουν ότι κάνουν ας πούμε Αισχύλο με τη συνδρομή του γνωστού συρφετού που τρέχει σαν το σμάρι από μέλισσες, ενίοτε και σφήκες (βλέπε κάτι παρατρεχάμενες θεατρολόγες, κάτι δυσκοίλιους κοσμικογράφους που τολμούν στην εύκολη εποχή που ζούμε να γράφουν και θεατρικές κριτικές: νομίζουν ότι υπηρετούν πέρα από τη σαχλαμάρα τους και το λεγόμενο "σύστημα" της κάθε διαταραγμένης οικονομικής ελίτ). Δεν ξέρω τώρα, αν απάντησα στην ερώτηση περί διαχρονικότητας, αλλά γιατί να μην ασχοληθώ με το γνήσιο λόγο του Μακρυγιάννη τον οποίο ο Σεφέρης χαρακτηρίζει ως τον καλύτερο Έλληνα πεζογράφο μετά τον Παπαδιαμάντη;
Τι κρατάς έντονα από την σκέψη του Μακρυγιάννη;
Το θάρρος της σκέψης του που δεν μένει στα λόγια. Επίσης το ότι δεν τον απασχολούσε το πλιάτσικο ούτε η υστεροφημία του, τον απασχολούσε το "εμείς" και όχι το "εγώ". Ζούσε και με τα λίγα και είχε και ένα ωραίο κήπο στα στερνά του. Κρατώ μια αφήγησή του για τις αρχαιότητες που δείχνει τι Έλληνας ήταν:
«Είχα δυο αγάλματα περίφημα, μια γυναίκα κι ένα βασιλόπουλο, ατόφια -φαίνονταν οι φλέβες, τόση εντέλειαν είχαν. Όταν χάλασαν τον Πόρο, τά 'χαν πάρει κάτι στρατιώτες, και στ’Άργος θα τα πουλούσαν κάτι Ευρωπαίων• χίλια τάλαρα γύρευαν [...]. Πήρα τους στρατιώτες, τους μίλησα:
-Αυτά, και δέκα χιλιάδες τάλαρα να σας δώσουνε, να μην το καταδεχτείτε να βγουν από την πατρίδα μας. Γι’αυτά πολεμήσαμε».
Ο ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ -ΜΕΣΩ ΤΟΥ Θ. ΣΑΡΑΝΤΟΥ- ΔΙΝΕΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ Χ. ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
"Ένα έργο σαν του Μακρυγιάννη είναι η συνείδηση ενός ολόκληρου λαού, μια πολύτιμη διαθήκη". Στις 13 Αυγούστου, ο Θανάσης Σαράντος θα ανεβάσει «Τα απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη», στα φετινά Μακρυγιάννεια, με αφορμή τη συμπλήρωση 150 ετών από το θάνατο του αγωνιστή της Επανάστασης του '21. Πρόκειται για ένα μονόλογο, σε ερμηνεία και σκηνοθεσία του ίδιου, εμπνευσμένο από τη σκέψη του Μακρυγιάννη.
Ο Θ.Σ, πριν αρχίσει γενικές δοκιμές στο Κροκύλειο Φωκίδος, στην γενέτειρα του Μακρυγιάννη, απάντησε στις ερωτήσεις μου με ιδιαίτερη έμπνευση. Τον ευχαριστώ.
"Τρώνε από μας και μένει και μαγιά". Η ιστορία επαναλαμβάνεται;
Άραγε μένει σήμερα καθόλου ανθρώπινη μαγιά; Τι θα έλεγε, ας πούμε, σήμερα ο Μακρυγιάννης για την Γάζα; Τι θα έλεγε για την ντροπή της ανθρώπινης ιστορίας που ακούει στο όνομα Ισραήλ που διαπράττει αυτά τα φρικώδη εγκλήματα πολέμου με την απόλυτη συνενοχή μιας υπνωτισμένης διεθνούς κοινότητας, χιλιομπλεγμένης σε πολιτικοοικονομικές φατρίες και λυκοφιλίες, με παραπλανημένους και θολωμένους πολίτες, με χαπακωμένους υπνωτισμένους από τα έξυπνα κινητά νέους.
Καιρό τώρα, επιλέγεις να εκφράζεσαι μέσα από το λόγο ανθρώπων που η ιστορία χαρακτήρισε διαχρονικούς.
Αναζητώ πάντα καθαρά κείμενα με έντονο θεατρικό στοιχείο. Με γοητεύει πραγματικά η δουλειά που κάνω να βασίζεται πρώτα από όλα στο λόγο. Δεν με απασχολεί πλέον καθόλου η ομορφιά της εικόνας που δεν συνάδει με τον λόγο. Ο καθαρός ήχος θα βγάλει σίγουρα εικόνα άρα και μνήμη και συναίσθημα. Άλλωστε η νόθα εποχή μας είναι γεμάτη από οπτικοακουστικές φούσκες που ενοχλούνται όπως ο διάολος με το λιβάνι από τα καλά κείμενα γιατί αυτά πάντα εμπεριέχουν την αλήθεια. Τι σημαίνει όμως αλήθεια; γιατί και αυτή η έννοια πάλι παρεξηγημένη είναι. Αλήθεια είναι και η πολιτική ματιά του συγγραφέα, άρα και η ρήξη μιας υπάρχουσας καθεστηκυίας κατάστασης που μας κάθεται στο σβέρκο εξαιτίας της δικής μας τεμπελιάς και οκνηρίας, και χρειάζεται και κανένα χαστούκι πρώτα από όλα στον εαυτό μας και ύστερα ένα θαρραλέο κοίταγμα στον καθρέφτη μας. Η αυτογνωσία όμως ξέρετε είναι άκρως επικίνδυνο πράγμα για το όποιο σύστημα . Έχουν φροντίσει λοιπόν να βαφτίσουν ως καλλιτεχνάρες κάτι αγράμματους άξεστους που έργο τους είναι να αλλάζουν τον αδόξαστο στους πραγματικούς καλλιτέχνες. Θα πάρουν ας πούμε ένα Λόρκα και θα τον κάνουν ψευδεπίγραφό τους αφού δεν θα κρατήσουν παρά μόνο τον τίτλο. Δεν έχουν όμως το θάρρος να υπογράψουν με το όνομά τους και έτσι συνεχίζουν να πωλούν την χυδαία πραμάτεια τους και να διαφημίζουν ότι κάνουν ας πούμε Αισχύλο με τη συνδρομή του γνωστού συρφετού που τρέχει σαν το σμάρι από μέλισσες, ενίοτε και σφήκες (βλέπε κάτι παρατρεχάμενες θεατρολόγες, κάτι δυσκοίλιους κοσμικογράφους που τολμούν στην εύκολη εποχή που ζούμε να γράφουν και θεατρικές κριτικές: νομίζουν ότι υπηρετούν πέρα από τη σαχλαμάρα τους και το λεγόμενο "σύστημα" της κάθε διαταραγμένης οικονομικής ελίτ). Δεν ξέρω τώρα, αν απάντησα στην ερώτηση περί διαχρονικότητας, αλλά γιατί να μην ασχοληθώ με το γνήσιο λόγο του Μακρυγιάννη τον οποίο ο Σεφέρης χαρακτηρίζει ως τον καλύτερο Έλληνα πεζογράφο μετά τον Παπαδιαμάντη;
Τι κρατάς έντονα από την σκέψη του Μακρυγιάννη;
Το θάρρος της σκέψης του που δεν μένει στα λόγια. Επίσης το ότι δεν τον απασχολούσε το πλιάτσικο ούτε η υστεροφημία του, τον απασχολούσε το "εμείς" και όχι το "εγώ". Ζούσε και με τα λίγα και είχε και ένα ωραίο κήπο στα στερνά του. Κρατώ μια αφήγησή του για τις αρχαιότητες που δείχνει τι Έλληνας ήταν:
«Είχα δυο αγάλματα περίφημα, μια γυναίκα κι ένα βασιλόπουλο, ατόφια -φαίνονταν οι φλέβες, τόση εντέλειαν είχαν. Όταν χάλασαν τον Πόρο, τά 'χαν πάρει κάτι στρατιώτες, και στ’Άργος θα τα πουλούσαν κάτι Ευρωπαίων• χίλια τάλαρα γύρευαν [...]. Πήρα τους στρατιώτες, τους μίλησα:
-Αυτά, και δέκα χιλιάδες τάλαρα να σας δώσουνε, να μην το καταδεχτείτε να βγουν από την πατρίδα μας. Γι’αυτά πολεμήσαμε».
